سلام

 می خوام درباره یک سری از مشکلات رشته نقشه برداری (مهندسی عمران گرایش نقشه برداری ) بنویسم .

چرا همه ما رو با نقشه کش اشتباه می گیرن ؟

چرا هیچ کس نمی دونه که رشته نقشه برداری چیه و کار یک نقشه بردار چیه ؟

چرا همه می دونن مهندس برق و مکانیک و کامپیوتر و صنایع و شیمی و عمران و کوفت و زهرمار کارشون چیه ولی کسی نمی دونه که مهندس نقشه بردار چی کار می کنه ؟

یادمه وقتی کوچیک بودم یه بار تو شهرکمون دیدم که داشتن ترازیابی می کردن . همیشه این تو ذهنم بود که اینا تکنسین یا مهندس ساختمون هستن .

چرا تو کتاب جغرافیایی راهنمایی و دبیرستان به تهیه نقشه از عکسبرداری هوایی اشاره میشه ولی نمی گن که این نقشه لا مصب رو نقشه بردارها هستن که تهیه می کنن نه جغرافیدانها!!!

چرا به منحنی میزان بصورت برشهایی از یک سیب زمینی اشاره می شه ولی نمی گن که کی کی این لامصابا رو برداشت و ترسیم می کنه ؟

خود من وقتی این رشته قبول شده بودم نمی دونستم که چیه ؟ و 6 ماه اول می خواستم که تغییر رشته بدم و برم مهندسی عمران-عمران تا اینکه از ترم دوم فهمیدم نقشه برداری چی هست !!!

خیلی از اوقات شده که مجبور شدیم برای این که ما رو با نقشه کش اشتباه نگیرن بگیم رشتمون مهندسی عمران هست ، مهندس عمرانی که همه بعنوان مهندس ساختمون می شناسن ...

عید امسال خونه یکی از آشنایان رفته بودیم . تازه ازدواج کرده بود و شوهرش منو نمی شناخت .  شوهرش آروم ازش پرسید که من چه می کنم و شنیدم که جواب داد من دانشجوی مهندسی نقشه کشی هستم ...!!!!

ناراحت شدم وقتی اینو شنیدم ولی بروی خودم نیاوردم ، مثل خیلی از مواقع دیگه ...

همیشه در برخورد با دیگران برای اینکه تفاوت رشته نقشه برداری با نقشه کشی رو بیان کنم به این مسئله اشاره می کنم که نقشه برداری رشته ای هست با 4 گرایش دکترا در ایران و نقشه کشی یک رشته در مقطع کاردانی هست و بس .

ولی واقعا چرا اینجوریه ؟

چرا کسی که دوست داشته باشه در زمینه کار با GPS یا عکسهای هوایی  یا تصاویر ماهواره ای ادامه تحصیل بده نباید بدونه که این مباحث مربوط به کدوم رشته هستن ؟

مدیر گروه دانشگاه قبلیمون می گفتن که وقتی رشته مهندسی عمران-نقشه برداری رو جزو انتخابهاشون در فرم انتخاب  رشته دانشگاه بعد عمران-عمران زده بودن و بعد هم قبول شده بودن ، تصور می کردن که حداکثر 20 واحد تخصصی متفاوت با مهندسی عمران-عمران خواهند داشت در حالی که بعد اینکه وارد دانشگاه شدن تازه فهمیدن که حتی 20 واحد مشترک هم ندارن ...!!!

این وضعیت درمورد کاردانی عمران-نقشه برداری هم صادق هست .

بیاد یکی از استادام در دانشگاه قبلی میفتم که بجای کد مهندسی صنایع شریف ، کد مهندسی نقشه برداری خواجه نصیر رو اشتباها وارد کرده بوده !!!

الان ایشون دانشجوی دکترای GIS هستن و راضی از این اشتباه بزرگ ...

چرا اینقدر رشته نقشه برداری مهجور واقع شده ؟

امیدوارم در کتابهای راهنمایی و دبیرستان در مباحث مربوطه تصحیحات لازم اعمال بشه چرا که رشته نقشه برداری اهمیتی کمتر از خیلی از رشته های دیگه نداره و اساس و مرحله اول هر پروژه  عمرانی ، عملیات نقشه برداری هست .

من قول می دم که اگه اسم این رشته به اسم دهن پر کنی مثل مهندسی ژئوماتیک عوض بشه در وضعیت این رشته دانشگاهی و دید جامعه نسبت به اون روند مثبتی رخ خواهد داد. یکی از دلایلش ظاهربین بودن مردم ماست ! . و همچنین در اون صورت لا اقل می رن بررسی کنن ببینن که این رشته چیه ؟ نه اینکه بصورت پیش فرض مشابه با نقشه کشی ساختمون بدوننش...

یادش بخیر ، یکی از استادا حرف جالبی در اینباره زده بودن :

می گفتن که اگه در یکی از این برنامه های سخنرانی معرفی رشته برای دانش آموزان کنکوری دعوت بشن و براشون درباره رشته ما صحبت کنن ، کاری می کنن که برای مثال از 100 نفر 80 نفرشون برن رشته نقشه برداری ...

مشکل دیگه رشته نقشه برداری  حضور افرادیه  که دارای تحصیلات آکادمیک در زمینه

نقشه برداری نیستند و بعنوان نقشه بردار مشغول کار هستند .

بله ، منظورم نقشه بردارهای تجربی دیپلمه و زیر دیپلم و یا تحصیل کردگان رشته های عمران-معماری-کشاورزی-فیزیک-کارتوگرافی – زمین شناسی و جغرافیا هست که به کرات دیده میشه در این عرصه مشغول بکار هستن و متاسفانه منشا بسیاری از اشتباهات نقشه برداری و نقشه های چرخش خورده از سوی این عده هستیم .( هرچند عده کمی از این گروه هم هستن که کارشون خوبه)

در آماری که چندی پیش سازمان نقشه برداری کشور در شماره 75 ماهنامه نقشه برداری منتشر کرده بود تعداد 2022 نفر دیپلمه بعنوان نقشه بردار در ادارات و شرکتها مشغول به کار بودن . برای مثال فقط شرکت مهاب قدس در حدود 115 نفر دیپلمه رو بعنوان نقشه بردار زمینی در خدمت خودش داره...!!!

و متاسفانه 451 نفر هم زیر دیپلم بعنوان نقشه بردار مشغول هستن . این درحالی هست که درصد قابل توجهی از کاردانها و کارشناسهای مشغول در کار نقشه برداری هم فارق التحصیل رشته های دیگه هستن .

در حدود 2500 نفر هم کاردان ، کارشناس، کارشناس ارشد و دکترا هم مشغول بکار هستن...

این آمار در حالی هست که بسیاری از شرکتهای شهرستانی کوچک و همچنین نقشه برداران انفرادی هم هستن که در این آمار گیری شرکت داده نشدن و درصد ی از اونها هم نقشه بردار تجربی هستن .

 با توجه به ارقام ذکر شده حول و حوش 60 درصد شاغلین این بخش دیپلم و زیر دیپلم هستن !!! فقط لطفا یکی بمن بگه تو کدوم رشته فنی مهندسی دیگه در کشور این وضعیت حاکمه ؟؟؟

برای مثال شرکت مشاوری که من توش کار می کردم الان 5 تا نقشه بردار برای کار زمینی داره که از این تعداد فقط یک نفر کاردان نقشه بردار هست و از 4 نفر دیگه هم 1 نفر کاردان عمرانه و بقیه دیپلمه...

متاسفانه افراد رو یک ماه کنار دست یه نقشه بردار آکادمیک و یا تجربی میذارن و بعد یک ماه طرف می شه نقشه بردار ! نتیجه کار این شده که خیلی از نقشه هاشون چرخش می خوره یا اینکه مساحتها اشتباه محاسبه میشه ...

مسلما این فرد فقط اون کاری که دیده بلده انجام بده نه بیشتر و قدرت ابتکار بسیار پایینی در کار  خواهد داشت . از طرفی این افراد معمولا چون توسط همین شرکتها آموزش دیدن و مدرک هم ندارن جای دیگه ای شانس کار نخواهند داشت و مجبورن با هر حقوق که شرکت میده بسازن . یعنی یک بیگاری تمام و عیار که یکی از دلایلی هست که شرکتها از این افراد استفاده می کنن.

برای مثال توی همین گیلان طرف داره به نقشه بردار تجربیش با 3 سال سابقه کار ماهی 170000 تومن میده . خب ف این حقوق دربرابر سختی کار هیچه ولی اون نقشه بردار تجربی که معمولا اهل یک شهر یا روستای کوچیک هست مجبوره که با این حقوق بسازه . چرا که مدرک نداره . نمی تونه بره مثلا یه شرکت دیگه که پول بیشتر بهش بدن ( البته اگه این مشاورهای بی رحم پول بیشتر بدن !!!)

من خودم با تعدادی از این نقشه برداراهای جربی دوست بودم و بچه های خیلی خوبی بودن ولی بهرحال از حق نمی تونم که بگذرم وحقایق رو باید که بیان کنم .

قبول دارم که یک زمانی ما با کمبود شدید فارق التحصیل رشته نقشه برداری در مقاطع مختلف دانشگاهی در این مملکت روبرو بودیم بطوری که سازمان نقشه برداری کارشناسهای فیزیک و ریاضی رو استخدام می کرد و بعد از گذروندن یک دوره چند ماهه بعنوان نقشه بردار در بخش زمینی و دفتری ازشون استفاده می کرده ، برای مثال اساتید معظم آقایان دکتر نجفی و دکتر محمدکریم لیسانس علوم پایه داشتن و بعدا رفتن دنبال ادامه تحصیل در رشته نقشه برداری و گرایش ژئودزی ، ولی در حال حاضر، در سال 1385 خورشیدی ما مشکل کمبود نیرو به اون شکل نداریم . سیل فارق التحصیلان کاردانی و کارشناسی به بازار کار آغاز شده و زمان اونه که این نیروها جایگزین نیروهای تجربی و نیروهای با تحصیلات غیر مرتبط بشن .

اگه اونها رو بدلیل تجربه ای که در این سالها کسب کردن و همچنین مسائل معیشتی تعدیل نکنن ، لا اقل دیگه از این ببعد از نیروهای غیر متخصص استفاده نشه و تنها راه اجرایی برای این کار از طریق وضع قوانین محدود کننده از سوی دولت و یا مجلس می باشد.

کاری که سازمان نقشه برداری میتونه پیگیرش بشه و بصورت یک لایحه از طرف دولت ارائه بشه .

یک مسئله دیگه هم هست ، در این رابطه ما مشاهده می کنیم که جامعه نقشه برداران ایران که مرکز جمع شدن یه مشت پیر و پاتال نقشه برداره که  از توتال و GPS متنفرن چون بلد نیستن باهاشون کار کنن ! در مورد عضو گیریش اقدام به عضوگیری افراد تجربی و با تحصیلات غیر مرتبط به عنوان عضو جامعه می کنه و حتی اقدام به کاریابی برای این افراد...

واقعا متاسفم ، براستی از ماست که بر ماست ...

البته یکی مشکل دیگه هم هست ... اونم اینه که نقشه بردارها بر هم اند ، نه با هم  و تا وقتی که نقشه بردار زیر آب نقشه بردار رو بزنه وضع ما بهتر که نمی شود هیچ ، بلکه بدتر هم خواهد شد... باید به این باور رسید که با هم بودن و اتحاد در دراز مدت  منفعت بیشتری از دشمنی دارد . این که شما برای یک کار 500 هکتاری میای و مبلغ هشتصدهزار تومن رو پیشنهاد میدی چه معنی ای میتونه داشته باشه ...( متاسفانه این مورد به عینه اتفاق افتاده و البته همکاران دست اندر کار مسائل اجرایی می دونن که پشت اینگونه حرکات چه هدفی نهفته است...)

شاید یکی از دلایل این امر(با هم نبودن)، کار تقریبا انفرادی نقشه برداران بخصوص در بخش زمینی باشه ...

یه ضرب المثل معروف هست که می گه :

 نقشه بردار موجودیست که در بیابان زندگی می کند و چند روزی در ماه به شهر می آید...!!!

شاید لحن این مقاله تند بوده ورعایت یکسری مسائل کاری و حرفه ای نشده باشه ولی اینا حرفایی بودن که مدتهاست رو دلم مونده بود . حرفایی که خیلی از دوستان همکار و همکلاس هم بیان می کنند و من شجاعت و تریبون لازم جهت بیان این مسائل رو داشتم و به وظیفم عمل کردم . امیدوارم که وضعیت و جایگاه رشته نقشه برداری بهتر از این چیزی بشه که الان هست و این رشته و فعالینش در جایگاه بحق خود قرار بگیرند.

منتظر نظرات عزیزان نقشه برداری که این مقاله رو می خونن هستم تا بشه به یک جمع بندی  رسید و چاره ای اندیشید ، نترسید از اظهار نظر ، ترس برادر مرگه ...

مخلص همه نقشه برداران حقیقی و با شرافت

یا حق